Bài viết này sẽ đề cập đến xu hướng của marketing và niềm hy vọng vào thế hệ mới. Thế hệ GenZ có thể hiểu được nền tảng marketing căn bản và yêu thích vận dụng Marketing vào việc kinh doanh hoặc theo đuổi công việc làm truyền thông.
I. Marketing có phải là công cụ không?
Xuyên suốt trải nghiệm làm việc tại các Tập đoàn và qua quá trình du học, tôi nhận thấy dường như mọi người đang định nghĩa sai về marketing. Thậm chí khi tôi là người trong ngành, tôi không bao giờ cho phép bản thân nghĩ rằng tôi làm marketing tuyệt vời.
Nhưng ngoài kia, bất cứ ai cũng nghĩ rằng mình có thể làm marketing. Có người làm tốt, có người làm không tốt, tôi không quy chụp tất cả. Chỉ là cách làm này khiến cho mọi người và đặc biệt là thế hệ GenZ có nhận thức sai hoặc mơ hồ về marketing. Tôi thấy có một sự hoang tưởng khi rất nhiều người nghĩ rằng họ đang làm marketing theo đúng nghĩa của ngành này.
Marketing nói dễ không dễ, nói khó không khó. Ngày nay, tại hầu hết các công ty, marketing đang không hiệu quả và do đó bị coi là một hoạt động không cần thiết. Bất cứ khi nào ngân sách bị siết chặt, marketing là một trong những thứ đầu tiên bị cắt đi. Trong mùa Cô Vy 2021, tại bộ phận của tôi đang làm việc, ngân sách có ưu tiên cho truyền thông nhưng vẫn căn cứ trên kết quả doanh số gấp đôi hoặc thấp nhất là đạt điểm hoà vốn.
Bài viết này muốn đính chính lại: marketing không phải là công cụ. Marketing là một ngành khoa học và chi tiền cho marketing là một sự đầu tư sẽ mang về lợi nhuận.
Khi mọi người nghĩ rằng marketing chỉ là những quảng cáo bắt mắt hay thỉnh thoảng tăng lượng tương tác trên các kênh mạng xã hội hoặc giảm giá, khuyến mãi thì thật chết người.
Mọi người cần thay đổi cách nhìn về Marketing. Marketing không còn là công cụ, nó là môn khoa học kinh doanh thực tiễn.
II. Marketing có cần thu về lợi nhuận không?
Trong các nghiên cứu của The Wall Street hay New York Times, chúng ta có thể thấy được các nhãn hàng đã tiến tới nhận thức rằng ngân sách chi cho marketing phải làm tăng doanh số và sản lượng bán hàng.
Tại Việt Nam, các công ty và tập đoàn lớn nhỏ họ cũng thiết lập KPI cho marketing là doanh số sale, số lượng lead cho sale. Marketer hãy cẩn trọng, các chỉ số like, share, comment không còn là KPI quan trọng như thời trước đây, nó đã được chuyển đổi sang các con số liên quan đến các chỉ số tài chính của doanh nghiệp. Ví dụ, các shark nhà tôi quan tâm đến kết quả sale hằng tháng và hằng quý. Các bạn có thể tìm hiểu tại các khoá học liên quan đến thiết lập Ngân sách hoặc Business case.
Càng ngày các cổ đông sẽ ngày càng nghiêm túc về kết quả và tiền lãi cho khoản đầu tư của họ, nên các nhà quản lý đang ngày càng nghiêm túc với việc tạo ra kết quả. Vậy liệu những ai cho rằng mình đang làm marketing có dám thử thách mình trước xu hướng này: Marketing phải kiếm ra tiền.
Cách tôi nhìn marketing là cách nhìn của nhà đầu tư. Bạn chi tiền để kiếm ra tiền. Bạn thuê agency, freelancer, hay in-house team tự làm thì yêu cầu người thực hiện phải sản sinh ra số lợi nhuận nhiều hơn.
Marketing trong tương lai là thứ marketing sẽ dùng các công cụ tài chính mà nhiều công ty đang sử dụng để đánh giá mức độ hiệu quả của các tài sản công ty đang sở hữu. Đây rõ là sự kết hợp hài hoà, nhịp nhàng giữa “sự quản lý khoa học” và “sự sáng tạo, phiêu lưu”.
Các bạn có thể tham khảo chiến lược New Coke để có cái nhìn thực tế trong thực thi các chiến lược marketing tương lai. New Coke thành công bởi vì chiến lược ấy làm sống lại thương hiệu và kết nối công chúng với thương hiệu một cách mạnh mẽ hơn.
III. Cách đối thoại giữa Thương hiệu và Người tiêu dùng
Trong suốt quá trình làm marketing giai đoạn hiện tại, tôi nhận thức được sự cấp thiết của việc thay đổi cách đối thoại giữa người tiêu dùng và thương hiệu. Chính sự thay đổi này sẽ tạo nên hiệu quả cho doanh nghiệp. Bạn sẽ thấy những ví dụ về cách vận hành này không chỉ trong riêng ngành bảo hiểm mà còn trong ngành hàng tiêu dùng nhanh và mọi thể loại hàng hoá khác.
Tôi muốn nói đến sản phẩm bảo hiểm – nhóm sản phẩm đang là xu hướng hiện tại. Nhưng không phải nói vậy nghĩa là việc bán một sản phẩm bảo hiểm trở nên đơn giản, nhẹ nhàng. So sánh với các sản phẩm khác sẽ dẫn đến sự khập khiễng. Cách chúng tôi đang làm là thay đổi sự đối thoại một chiều giữa nhãn hàng và khách hàng thành đối thoại đa chiều.
Ở đây đối thoại đa chiều là ngoài việc tập trung vào nhóm khách hàng, chúng tôi cũng chú tâm vào đội ngũ kinh doanh, và các mối quan hệ xung quanh tệp khách hàng của chúng tôi. Kết quả của việc thay đổi này sẽ mang đến sự chuyển đổi hành vi và thói quen tiêu dùng của tất cả các đối tượng.
“Nhìn chung, thông điệp của tôi là những gì mà người làm marketing đã quên và cần nhớ lại chính là marketing cần bán ra được hàng hoá dịch vụ và mang về doanh thu”.
Marketing ngày nay không chỉ là việc tạo dựng hình ảnh, viết bài PR, tạo mẫu quảng cáo, các sự kiện truyền thông… Marketing cũng không phải là việc chiến thắng các giải thưởng quảng cáo.
Mà Marketing chính là việc có những chương trình, xúc tiến và quảng cáo và hàng triệu thứ khác có hiệu quả trong việc thuyết phục mọi người rằng họ nên mua sản phẩm của bạn.
Với Cocacola, nó là về nước uống. Với hãng hàng không, nó là về những cặp mông trên ghế. Nó là lợi nhuận. Nó là kết quả.” – trích từ Marketing giỏi phải kiếm được tiền.
Một vài người bạn cho rằng khi tôi rời khỏi ngành tài chính để đến với marketing là một hành động nông nỗi. Nhưng tôi yêu marketing, và tôi muốn làm điều gì đó để kết thúc quá trình cũ và bắt đầu quá trình mới. Lý thuyết mà tôi đã học được từ Sergio Zyman là khi ai đó đưa ra một ý tưởng hay, bạn nên thách thức bản thân hoặc người đó, bởi vì thực sự là một cơ hội tốt vì sẽ thấy được giới hạn năng lực của chính mình.
Nếu bạn đặt được những câu hỏi rồi thúc đẩy bản thân trả lời, bạn sẽ cho ra những ý tưởng tốt hơn bao giờ hết. Quá trình này Bill Gates gọi là “push-back”, mọi ý tưởng được mang đến cho Bill, ông ấy sẽ đẩy lại nó và đẩy rất mạnh. Nhưng đó chỉ là cách để mở khoá tư duy nhằm tối đa hoá những ý tưởng của chủ nhân ý tưởng đó.
Ý tưởng có thể từ bạn hoặc nhóm bạn, nhưng để thực hiện nó thì chỉ có thể là cả nhóm. Một cá nhân đơn lẻ không thể làm nó hoàn hảo.
Tôi không có ý rằng tôi đưa ra mọi ý tưởng tốt và tôi làm mọi thứ một mình. Công việc sáng tạo và đặc biệt là marketing, tôi làm cùng đội nhóm, có thể là agency, có thể internal client. Và bất cứ ai nếu cùng chí hướng đi trên con đường làm marketing hồi sinh. Mục đích của tôi là làm nó thật hiệu quả. Hiệu quả đó phải được đo lường bằng số.
Với bộ ba bài viết:
Tôi hy vọng những anh chị làm marketing sẽ hiểu rõ sứ mệnh của mình trong ngành. Dù là một sinh viên mới ra trường, hay là một bạn chuyển ngành. Miễn các bạn đi chung con đường làm marketing, yêu thích marketing thì hãy góp phần giúp marketing quay về đúng với định nghĩa ban đầu.
Để khi chúng ta nói rằng chúng ta làm marketing, bố mẹ chúng ta hiểu chúng ta đang làm gì chứ không phải đi phát tờ rơi, bạn bè chúng ta hiểu chúng ta đang tạo ra doanh số cho công ty chứ không phải là dùng tiền công ty. Và đặc biệt là để những anh chị đã làm cấp quản lý không còn nghĩ rằng phải cắt ngân sách marketing là sẽ đem lại hiệu quả về doanh thu.
Đặt nền móng vững chắc để toả sáng trong ngành marketing với khoá học HANDS-ON MARKETING
Đăng ký sớm để nhận những tư vấn phù hợp cho riêng bạn và ưu đãi từ nhà AIM !
——————————————————–
Kiệt Nguyễn – Marketer, Trainer and Writer
EXPERTS@AIM là chuyên mục do AIM Academy phối hợp cùng các chuyên gia trong lĩnh vực Marketing Communication để mang đến cho bạn đọc nguồn thông tin đáng tin cậy cũng như những góc nhìn thú vị của người trong ngành.
Hãy đón xem EXPERTS@AIM hằng tuần nhé!
