Ở phần 1 của bài viết, chúng ta đã đi qua 4 giai đoạn của một lộ trình tự học content marketing. Nếu bạn vẫn háo hức để tìm đến phần 2 này, hãy cùng đi sâu hơn về những kinh nghiệm mà AIM đúc kết được nhé.
IV. Kinh nghiệm làm Content Marketing
Bạn thấy đấy, học hành thôi đã là một vấn đề nan giải, đến khi hành nghề còn đòi hỏi lắm kỹ năng hơn. Để quá trình tự học của bạn có thể diễn ra thuận lợi, nhất thiết có một số nguyên tắc cần tuân thủ.
Cụ thể, dưới đây là một số nguyên tắc khi tự học content marketing mình đã đúc kết từ hành trình tự học của bản thân mà bạn có thể tham khảo:
1. Nhất thiết phải có định hướng
“Bạn muốn học gì trong content marketing?”, “Bạn học để làm gì?”,…và có vô số câu hỏi tương tự cần bạn trả lời trước khi bắt đầu một hành trình nào đó (không chỉ riêng hành trình tự học). Có một sự thật là: khi trong bạn tồn tại quá nhiều nghi vấn, dù không thừa nhận, nhưng tâm trí bạn đã “bỏ cuộc” ngay tại thời điểm ấy.
Do đó, việc hóa giải những nghi vấn bằng những câu trả lời, những định hướng rõ ràng sẽ góp phần xây dựng nên sự quyết tâm trong bạn, giúp toàn bộ quá trình tự học được diễn ra suôn sẻ, liền mạch.
2. Tìm hiểu về các định dạng nội dung
Sau khi phát triển ý tưởng là trọng tâm trong sáng tạo nội dung, bước tiếp theo là triển khai nội dung xuyên suốt các nền tảng với nhiều định dạng khác nhau.
Dưới đây là một số loại định dạng nội dung mà một content marketer thường gặp:
- Nội dung định dạng video: viết lời (Script), kịch bản (Storyboard), kịch bản dàn dựng (Shooting board)
- Nội dung trên mạng xã hội (Facebook, Instagram, LinkedIn): Lưu ý, vì là content marketing, những nội dung này sẽ rất khác so với những nội dung chúng mình đăng tải hay “lướt” xem hằng ngày nhằm mục đích giải trí
- Nội dung trên SEM (Search engine marketing), website, và sales page
- Nội dung trên quảng cáo hiển thị và những định dạng khác (Wifi, email, webpush)
- …
3. Luyện thói quen viết thường xuyên
Nếu bạn cho rằng bản thân là một thiên tài, xin hãy bỏ qua quy tắc này! Còn nếu không, thì xin chúc mừng, đây là nguyên tắc hàng đầu mà mình và bạn cần tuân thủ.
Người ta thường bảo: “Hát hay không bằng hay hát”, còn đối với content marketer, chúng mình sẽ có câu tương ứng: “Viết hay không bằng hay viết”. Việc “viết lách”, sáng tạo nội dung thường xuyên sẽ giúp bạn hình thành thói quen “kiểm tra”, đánh giá chất lượng nội dung của bản thân thường xuyên; bạn sẽ thấu hiểu khả năng của bản thân cũng như biết cách cải thiện, khắc phục yếu điểm trong quá trình sáng tạo (cách đặt tiêu đề, giọng văn,…)
4. Luyện thói quen đọc & nghiên cứu thông tin thường xuyên
Hãy tìm những đầu sách về chủ đề bạn thích để có thể nâng cao vốn từ vựng lẫn khả năng viết của bản thân hàng ngày. Mỗi bài viết đều có một bản sắc riêng, nếu như không biết cách viết thế nào mới phù hợp với bản thân thì phải đọc nhiều để biết được là cách viết nào thích hợp với mình nhất.
Ngoài ra, kiến thức, thông tin là bao la và thay đổi từng phút giây. Vậy nên, bạn phải luôn cập nhật thông tin thường xuyên để nâng cao khả năng viết. Việc nghiên cứu thông tin thường xuyên sẽ là lợi thế làm nên sự khác biệt giữa bạn và các đối thủ cạnh tranh. Ngoài thông tin về thị trường, xu hướng,…, bạn không nên bỏ qua những thông tin từ chính đối thủ, vì “Biết địch biết ta, trăm trận trăm thắng”
5. Thử sức đa dạng chủ đề
Mỗi người sẽ có điểm mạnh khác nhau và chủ đề bạn muốn viết cũng chỉ gói gọn ở một giới hạn nhất định. Nhưng thế giới về Content vô cùng rộng lớn, bạn nên viết về nhiều lĩnh vực khác nhau để hiểu được mọi quá trình khi viết từng chủ đề. Vậy nên, đừng ngại thử sức ở những chủ đề mới, khó hơn để “thử thách” bản thân nhé!
Ngoài những nguyên tắc về quá trình tự học, bản thân content cũng có một số nguyên tắc mà các content marketer cần tuân thủ. Hay nói cách khác, những người làm content cần đáp ứng
6. Những tiêu chí sau về một bài content “chuẩn chỉnh”
1. Bố cục rõ ràng, chuẩn SEO
Như đã đề cập, SEO là công cụ khẳng định chất lượng nội dung, tạo độ tin cậy với khách hàng. Có thể bạn sẽ không cần phải “chuyên sâu” về SEO, tuy nhiên với nhu cầu thị trường về content chuẩn SEO ngày càng lớn, thì không có lý do nào “khiến” bạn không thử sức ở lĩnh vực này.
Dưới đây là 9 bước chính giúp bạn tạo ra một viết bài chuẩn SEO:
- Xác định và nghiên cứu từ khóa cần viết.
- Lên cấu trúc bài viết.
- Viết nội dung văn bản
- Bổ sung hình ảnh và video
- Upload nội dung lên web
- Tối ưu các yếu tố SEO
- Xem trước và xuất bản bài đăng.
- Xây dựng liên kết.
- Theo dõi và đánh giá.
2. Tiêu đề, mô tả phù hợp
Trong bất cứ dạng nội dung nào, tiêu đề luôn là yếu tố “chạm” đến khán giả đầu tiên trước khi họ khám phá phần còn lại. Chính vì thế, tiêu đề phải hoàn thành vai trò của mình một cách triệt để: đó là giữ chân khán giả bằng mọi giá. Điều đó đòi hỏi tiêu đề phải thực sự cuốn hút, “đánh” vào đúng trọng tâm, gây nên sự tò mò nơi người xem.
Ngoài ra, sau khi đã có tiêu đề thích hợp, bạn cần tiếp tục dẫn dắt người xem bằng đoạn mô tả bên dưới tiêu đề. Phần mô tả sẽ tiếp tục công việc “giữ chân” khán giả bằng cách tóm lược toàn bộ nội dung bài viết, nhằm đem đến cái nhìn tổng quan về nội dung cho người xem.
3. Hình ảnh chất lượng
Nhiều khách hàng sẽ chỉ đọc những nội dung chính và nội dung hình ảnh. Vậy nên để bài viết “chất lượng” thì hình ảnh bạn đưa ra cũng phải chất lượng để thể hiện được nội dung cốt lõi của bài viết.
4. Từ ngữ dễ hiểu, xưng hô thân thiện
Trong những dạng bài viết chia sẻ kiến thức hay hướng dẫn, bạn nên sử dụng các từ đơn giản và phổ thông, tránh gây tình trạng khó hiểu nơi khán giả.
Ngoài ra, việc sử dụng ngôi xưng hô cũng rất quan trọng trong việc tạo sự thoải mái cho người xem. Đối với những bài viết mang tính học thuật cao thì bạn nên sử dụng ngôi “tôi”, còn nếu với những bài viết về chia sẻ thì bạn nên sử dụng cách xưng hô mình – bạn để có thể mang lại sự gần gũi cho người xem hơn.
Lưu ý: “đơn giản” khác với “bình dân” nhé! Sẽ không hay chút nào nếu khán giả phải đọc một bài viết tràn ngập từ ngữ “bình dân” hay “rặt” theo phong cách văn nói.
Đọc thêm: Case Study Những Chiến Dịch Thành Công Sử Dụng Content Marketing
V. Các tips viết content hiệu quả
Sau một khoảng thời gian “hành nghề”, mình nhận ra, cho dù là newbie hay chuyên nghiệp trong giới content marketing cũng đều sử dụng những “mẹo” giống nhau trong quá trình viết. Tất nhiên, đối với dân “chuyên” sẽ có một số mẹo nâng cao khác, nhưng nhìn chung, dưới đây là những mẹo có thể áp dụng cho mọi cấp độ content marketer:
1. Lập quy trình rõ ràng trước khi viết
Lấy khách hàng làm trung tâm luôn là yếu tố cần ưu tiên hàng đầu. Lúc này, một content marketer cần “đóng vai”, đặt bản thân vào vị trí của khách hàng để thấu hiểu họ (Khách hàng cần gì? Họ đang gặp vấn đề gì?…)
Kế đến, chúng mình sẽ tiến hành lên ý tưởng và phác thảo nội dung. Tại bước này, sẽ có hai lựa chọn dành cho bạn:
-
Đi theo “truyền thống” (bố cục trước, ý tưởng sau)
Bạn sẽ giữ mọi thứ đơn giản và đi theo lộ trình “vạn người xài” – xây dựng bố cục bài viết trước hết và triển khai ý tưởng dựa vào bố cục đã xây dựng. Đây là một lựa chọn khá “an toàn” vì bạn sẽ không phải mất quá nhiều thời gian cho việc lên ý tưởng, đồng thời đảm bảo việc sẽ không thiếu sót bất cứ phần nội dung, ý tưởng nào
-
“Phá cách” (ý tưởng trước, bố cục sau)
Đây là lựa chọn có phần hơi “mạo hiểm” mà mình thường dùng khi “ý tưởng” ồ ạt xuất hiện bất ngờ. Với mong muốn “tiêu thụ” nguồn ý tưởng bất chợt ấy tốt nhất có thể, mình sẽ tiến hành liệt kê và xây dựng bố cục dựa trên chúng.
Tuy nhiên, sở dĩ mình gọi đây là “mạo hiểm” vì nếu không cẩn thận, bạn sẽ thiếu sót, “làm rơi làm rớt” một vài ý tưởng, đồng thời rất có khả năng xảy ra tình trạng “bay cao, bay xa, và bay…luôn” – một căn bệnh kinh niên của người viết khi quá mức đắm chìm vào sự sáng tạo
Sau khi đã có bố cục cùng ý tưởng, việc cần thiết tiếp theo là viết bản nháp. Đây cũng chính là bước thường bị các newbie bỏ qua vì cho rằng “mất thời gian”, “không cần thiết” (vì thông thường họ sẽ “tích hợp” bước này ngay trong lúc xây dựng bố cục).
Trên thực tế, bố cục đòi hỏi sự ngắn gọn, súc tích và đơn giản nhất có thể, nên sẽ không là nơi phù hợp để “sáng tạo”.
Người sáng tạo cần một “chốn” rộng rãi hơn, tự do hơn để “bung lụa” với toàn bộ ý tưởng, suy nghĩ trong đầu, chính vì thế bản nháp chính là nơi phù hợp nhất cho quá trình sáng tạo. Trên bản nháp, bạn hoàn toàn “tự do” – bạn có thể viết ra bất kỳ ý tưởng nào, bất kỳ hình ảnh nào, từ ngữ nào,…bạn mong muốn, hay dự định sẽ sử dụng trong bài viết. Bản nháp là nơi bạn không cần phải lo lắng về lỗi (lỗi câu từ, ngữ pháp, chính tả, logic,…)
Bố cục đã có, ý tưởng đã sàng lọc, “nháp” đã xong,…cuối cùng, chúng ta sẽ tiến hành viết và hoàn thiện bản chính thức.
Tuy nhiên, thành thực mà nói, dù gọi là “bản chính thức”, nhưng việc “hoàn thiện” để đăng tải lại là một vấn đề khác. Điều này có nghĩa là, chúng ta sẽ phải nhận phản hồi từ khách hàng, đồng nghiệp, sếp,…về nội dung, hình thức,…của “bản chính thức” và tiếp tục thực hiện chỉnh sửa.
Để có thể gọi là “bản hoàn thiện”, nhất thiết cần phải nhận được sự hài lòng từ bạn – “chủ nhân” của bài viết – lẫn từ khách hàng, sếp…
Ngoài ra, đối với những content marketer trực thuộc các công ty in-house, agency,…,ngoài quy trình viết cho chính bản thân, họ còn:
- Học cách xây dựng bản kế hoạch về nội dung (Content Plan)
- Xây dựng quy trình sàng lọc (Screening process): Loại bỏ những chủ đề không thoả mãn mục tiêu, chọn lựa chủ đề phù hợp, phối hợp cùng đội nhóm để thực hiện sản xuất nội dung
- Xây dựng lịch biên tập nội dung (Content calendar): Tổng hợp và xây dựng bản kế hoạch chủ đạo (Master plan), thiết lập lịch sản xuất nội dung và lịch đăng bài
Đây sẽ là những kiến thức mà các content marketer cần lưu ý bổ sung sau khi đã “thành thạo” lập quy trình, vì những kiến thức bổ sung trên sẽ khẳng định uy tín trong “nghề” của bạn đối với khách hàng.
2. Kết hợp chữ với hình ảnh, video,…minh họa
Trong thế giới đa màn hình ngày nay thì chữ viết đôi khi không đủ sức để thu hút sự chú ý của người dùng.
Hay hiểu đơn giản, bạn đang “sản xuất” nội dung để ĐĂNG TẢI lên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, website,…; không phải XUẤT BẢN một cuốn sách. Và sự thật phũ phàng là, sẽ không ai có “cảm tình” muốn đọc một đoạn nội dung “chi chít” chữ, dù có thể nội dung ấy rất thú vị, cuốn hút. Vậy nên, ngoài những thông điệp truyền tải bằng câu từ, bạn cần những yếu tố bổ trợ thêm “tính thực tế” – những hình ảnh, video,…minh họa
Nhiều thương hiệu đã phải kết hợp chữ viết với nhiều yếu tố khác để giữ người dùng ở lại kênh truyền thông của mình. Cụ thể, video, hình ảnh, biểu tượng cảm xúc và những yếu tố phi từ ngữ khác là chìa khóa để nội dung của bạn sinh động hơn.
3. Khai thác ý tưởng từ…khách hàng
Nói một chút về ý tưởng, nhiều content marketer thường gặp phải tình trạng “cạn kiệt” vì phải viết, suy nghĩ, sáng tạo nội dung liên tục.
Tuy nhiên, những tay viết giỏi không ngồi yên chờ đợi cảm hứng hay tự tưởng tượng ra góc nhìn mới khi viết, mà họ thường “lấy cắp” các ý tưởng trực tiếp từ khách hàng của mình. Vì người duy nhất hiểu rõ khách hàng muốn gì chính là khách hàng.
Các content marketer kỳ cựu sẽ không ngừng thu thập phản hồi, ý kiến từ khách hàng mục tiêu và sau đó “nhào nặn” thành các bài viết đi đúng trọng tâm bán hàng.
Vì thế, khi nghiên cứu về khách hàng của mình, hãy nhìn vào những vấn đề, ý kiến và cả lợi ích mà họ kỳ vọng ở các sản phẩm, dịch vụ của bạn. Những điều càng được nhiều khách hàng đề cập đến thì bạn càng cần phải đưa vào content marketing, nếu bạn muốn tác động đến hành vi mua hàng của họ.
4. Đề xuất “lợi ích”
Một trong những sai lầm chính của một content marketer chính là tập trung quá nhiều vào các tính năng, đặc điểm của sản phẩm, dịch vụ. Các thương hiệu luôn muốn dùng tính năng mới để thu hút khách hàng. Tâm lý này là điều dễ hiểu khi bạn đã dành nhiều tâm sức để phát triển sản phẩm.
Tuy nhiên, khách hàng không quan tâm đến việc bạn đã nghiên cứu vất vả ra sao. Họ chỉ muốn biết sản phẩm/dịch vụ của bạn sẽ giúp gì cho họ, hay đem đến cho họ lợi ích như thế nào. Ví dụ:
- Công nghệ phía sau TV 4K có thể là một bước tiến vượt bậc, nhưng khách hàng chỉ quan tâm khi xem phim, hình ảnh sẽ sắc nét đến mức nào.
- iPhone X có camera 12 megapixels, nhưng người mua chỉ cần biết camera có thể chụp lại những khoảnh khắc hạnh phúc của họ hoàn hảo đến mức nào.
Vậy nên, một bài content marketing hiệu quả sẽ đề cập đến “những lợi ích khách hàng sẽ đạt được” nhiều hơn việc giới thiệu hay giải thích đặc điểm sản phẩm/dịch vụ.
Vì suy cho cùng, doanh nghiệp muốn đạt được sự “cam kết” trung thành từ khách hàng, doanh nghiệp ấy phải trở nên “có ích” cho khách hàng.
Bạn có thể cực kỳ tự hào về những tính năng nổi bật của sản phẩm do mình tạo ra, nhưng tất cả người dùng chỉ quan tâm đến việc các tính năng này sẽ tác động đến cuộc sống của họ ra sao. Vì vậy, hãy viết về những lợi ích sản phẩm/dịch vụ mang lại, đừng quá “đề cao” về chúng.
5. Viết, sửa chữa và viết lại
Hãy thẳng thắn nhìn nhận thực tế là chúng ta khó lòng lập được “siêu phẩm” ngay từ bài viết đầu tiên. Vì vậy, bất kể bạn áp dụng chiến lược content marketing nào thì thử nghiệm cũng là yếu tố cần thiết để thành công.
Chính vì quy trình phức tạp để làm nên một bài content hoàn chỉnh, nên sẽ có rất nhiều yếu tố có thể cải thiện, thử nghiệm, thay đổi (voice, tiêu đề,…). Và chắc chắn, không có lần chỉnh sửa nào là “tốt nhất”, chỉ có “tốt hơn”.
Bạn có biết: Website bán hàng thể thao Sidelines đã tăng tỷ lệ chuyển đổi trên trang từ 5% lên 55% sau 6 lần thử nghiệm content liên tục.
Vậy nên, một ngày không có bất cứ content nào để thử nghiệm là một ngày lãng phí. Hãy chắc chắn rằng bạn luôn nỗ lực cải thiện nội dung của mình, bằng cách viết, sửa lỗi, và viết lại,…
VI. Khóa học Content Marketing tại AIM Academy
Đọc đến đây, chắc hẳn điều duy nhất khiến bạn “lăn tăn” là: “Newbie tự học trong bao lâu thì có thể hành nghề?”
Thành thực mà nói, đây là một câu hỏi không có câu trả lời thực sự “chính xác”. Việc tự học căn bản chỉ là một quá trình để bạn “hội tụ đủ kiến thức” để có thể bắt đầu thực hành, bắt đầu dấn thân vào “nghề”. Còn việc hành nghề ra kết quả – chính lúc đó mới là giai đoạn học thực sự. Vì vậy, hãy hiểu rằng quá trình tự học này chưa phải toàn bộ, mà cuộc đời hành nghề của bạn mới chính là lộ trình hoàn chỉnh.
Tuy nhiên, mình sẽ không vì lý do trên mà lại chỉ đem đến cho bạn một câu trả lời “dửng dưng” như thế. Nếu phải nói đến một con số cụ thể, mình sẽ trả lời là 1 THÁNG. Cụ thể là 10 buổi học, tương ứng 2 buổi/ tuần, và bạn sẽ biết mọi thứ bạn muốn biết về content marketing.
Nghe có vẻ hơi “hoang đường” phải không? Thế nhưng ấy lại là sự thật, và còn là một sự “đảm bảo” dành cho học viên tham gia khóa học CONTENT MARKETING tại AIM Academy.
Cụ thể, khi tham gia khóa học, bạn sẽ “được”:
- Sở hữu bản kế hoạch nội dung (Content plan) giúp quản lý nội dung một cách khoa học, đặc biệt trong quá trình triển khai
- Thấu hiểu tầm quan trọng của ý tưởng và cách thức chuyển hóa ý tưởng phù hợp với những định dạng nội dung trên các kênh truyền thông phổ biến hiện nay
- Phân biệt rõ các định dạng nội dung, trong đó luôn cập nhật những định dạng mới nhất trên digital
- Dẫn dắt bởi đội ngũ giảng viên là những chuyên gia sáng tạo nội dung đến từ những tập đoàn danh tiếng
- Thực hành xuyên suốt khóa học giúp kết nối những mắt xích quan trọng trong chiến lược nội dung
- Đặc biệt: Bài tốt nghiệp đặt ra thử thách phát triển chiến lược nội dung cho 1 sản phẩm cụ thể, từ đó giúp học viên thấu hiểu sự chặt chẽ trong phát triển nội dung, chứ không đơn thuần chỉ là những bài viết rời rạc trên mạng xã hội hay trên website
Nghe hấp dẫn, phải không nào? Chưa kể đến việc bạn sẽ có cơ hội kết nối với những doanh nghiệp – đó sẽ là những cơ hội việc làm to lớn trong tương lai. Không có gì tuyệt vời hơn việc được “trả tiền” cho công việc bản thân yêu thích, đúng chứ?
VII. Tạm kết
Tự học content marketing là một quá trình đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng, và chắc chắn là một hành trình không mấy dễ dàng. Tuy nhiên, AIM Academy có thể “dễ dàng hóa” quá trình ấy của bạn, kèm theo rất nhiều ưu đãi khác dành riêng cho học viên.
Với sự hỗ trợ, đồng hành của AIM, chắc chắn ước muốn về những bài “content bạc tỷ” trong bạn sẽ đến nhanh hơn bao giờ hết.
Điền form đăng ký ngay để AIM tư vấn chi tiết hơn cho bạn!
