Trong những năm gần đây, thị trường F&B trở nên cạnh tranh hơn bao giờ hết. Các nhãn hàng cạnh tranh từ sản phẩm đến các chiến dịch truyền thông trên mạng xã hội. Vậy đâu là những thương hiệu cà phê được chú ý trong nửa năm đầu năm 2023?
Cùng AIM Academy tìm hiểu case study ngành F&B để khám phá bí ẩn làm nên thành công của các nhãn hàng coffee shop nhé!
I. Bức tranh tổng quan ngành F&B năm 2023
Tính đến tháng 3/2023, số lượng cửa hàng cà phê của 14 thương hiệu chuỗi coffee shop nổi bật nhất tại Việt Nam đã tăng thêm 133 cửa hàng, đạt mốc 1.657 cửa hàng trên toàn quốc so với năm 2022.
Bên cạnh những ông lớn như Highlands, Trung Nguyên, Phúc Long, Starbucks, các thương hiệu mới trong và ngoài nước đã và đang thâm nhập thị trường Việt Nam. Các thương hiệu mới đang nỗ lực chiếm thị phần như Cafe Amazon – Thái Lan (cuối 2020), %Arabica – Nhật Bản (2023); Rang Rang Coffee (2020).
Sự xuất hiện của các nhãn hàng mới, chất lượng cho thấy thị trường Việt Nam rất triển vọng và mức độ cạnh tranh của ngành F&B ngày càng trở nên khốc liệt.
Cạnh tranh trên nhiều mặt trận, vậy trên mạng xã hội, các chuỗi cà phê nào đang làm tốt trong việc thu hút sự quan tâm của khách hàng và những campaign nào đáng chú ý dành cho marketers trong ngành F&B?
II. Cuộc chiến giữa các nhãn hàng cà phê trên MXH
Theo dữ liệu từ nền tảng SocialHeat của YouNet Media, từ 1/1 đến 14/6/2023, có đến 7,1 triệu tương tác và 704,639 thảo luận được tạo ra trên các nền tảng mạng xã hội (Facebook, TikTok, Instagram, YouTube…) xoay quanh hơn 25 thương hiệu chuỗi coffee shop Việt Nam.
Thị trường chứng kiến hai đợt sóng thảo luận rơi vào tháng 3/2023 và tháng 5/2023. Cả 2 lần thị trường đạt đỉnh thảo luận đều có sự góp mặt của các nhãn hàng mới như Cafe muối chú Long và câu chuyện khởi nghiệp ở độ tuổi 57.
Vào tháng 3/2023, Cafe muối chú Long được nhắc đến như 1 câu chuyện truyền thông truyền cảm hứng, gần gũi, tạo được cảm xúc tích cực, khai thác sản phẩm “hot trend”, giá thành hợp lý. Cafe muối chú Long nhanh chóng phủ sóng trên các nền tảng mạng xã hội như Tiktok. Sau đó, vào tháng 5/2023, thương hiệu lại một lần nữa thu hút sự quan tâm bởi câu chuyện giả danh Cafe muối chú Long tại Cao Lãnh.
Bên cạnh đó, nhiều hoạt động truyền thông được thực hiện để thu hút lượng tương tác trong giai đoạn đó, nổi bật là:
- Khai trương cửa hàng mới – KATINAT Phan Văn Trị, Cheese Coffee ở Lê Thánh Tôn quận 1
- Ra mắt món nước mùa hè (seasonal drinks) – trà cam xí muội của Three O’clock, trà sữa hồng D’ran của Katinat, trà dưa hấu vải của Highlands Coffee
- Ra mắt bộ Merchandise riêng;
- Tung minigames, ưu đãi hấp dẫn trên các ứng dụng giao đồ ăn trực tuyến
- Influencer marketing.
Vô số campaign được thực hiện, các thương hiệu nào đang đứng đầu năm 2023?
Đọc thêm: Nằm Lòng 10 Công Cụ Social Listening Hữu Ích Nhất Hiện Nay
III. Top 10 thương hiệu được quan tâm nhất mạng xã hội năm 2023
Từ 1/1 đến 14/6/2023, dữ liệu từ YouNet Media ghi nhận Top 10 thương hiệu chuỗi coffee shop tạo ra hơn 699.486 thảo luận trên mạng xã hội. Trong đó, Top 3 là những “ông vua” quen thuộc như: Highlands Coffee, The Coffee House và Phúc Long.
- Dẫn đầu cách biệt với 272.620 thảo luận, Highlands Coffee đã trở thành thương hiệu được quan tâm thảo luận nhất trên mạng xã hội.
- Kế đến, The Coffee House “về nhì” với 120.046 thảo luận.
- Phúc Long cũng theo sau với 120.017 thảo luận, chiếm vị trí thứ 3 trong bảng xếp hạng.
Nổi bật trong top 10 là “tân binh” Katinat khi đã vượt qua Starbucks Vietnam- đối thủ quốc tế nặng ký để đạt vị trí thứ 4.
Các vị trí tiếp theo: Trung Nguyên Legend – Top 5, Starbucks – Top 6, King Coffee – Top 7, Cộng Cà phê – Top 8, Cheese Coffee – Top 9, và Cafe Amazon – Top 10.
Trong top 10, Highlands Coffee, Starbucks Vietnam và Katinat Saigon Kafe là 3 thương hiệu để lại dấu ấn đặc sắc thông qua các hoạt động truyền thông nổi bật. Cùng AIM phân tích nhé!
IV. Hoạt động truyền thông đặc sắc của Top 3 thương hiệu Coffee Shop
1. Highlands Coffee – “Ông vua” trendy với bước “chuyển mình”
Thu hút gần 1,1 triệu tương tác, hơn 272.000 thảo luận, Highlands Coffee được vinh danh là thương hiệu dẫn đầu chuỗi coffee shop được thảo luận nhiều nhất trên MXH.
“Ngày nào cũng có mặt ở Highlands nha” là câu thảo luận đủ để chứng minh “sức hút” ổn định và cộng đồng fan trung thành của thương hiệu này
Luồng thảo luận gọi tên Highlands Coffee chủ yếu đến từ các hot pages và cộng đồng như: NEU Confessions, Mỹ Tho Confessions, Thánh Riviu, Theanh28 Entertainment, Kenh14.vn…
- Highlands Coffee cũng là một trong những chuỗi coffee shop làm nội dung sáng tạo và thu hút nhất.
- Fanpage chính thức của Highlands Coffee là nguồn thu hút thảo luận lớn nhất cho thương hiệu này.
Bên cạnh những hoạt động truyền thông bao gồm các chương trình khuyến mãi, minigames, “ông lớn” này nổi bật với nhiều sự đổi mới liên tục. Sau hơn hai thập kỷ, Highlands Coffee đã đánh dấu bước “chuyển mình” bằng việc thay đổi nhận diện thương hiệu: Tinh giản logo, hình ảnh truyền thông đa sắc và triển khai thông điệp mới “Highlands Coffee của chúng mình” vào năm 2022.
Với nỗ lực hướng về cộng đồng, lan tỏa giá trị di sản Việt, và hệ giá trị “Đam mê – Tình thân – Quý trọng – Tương trợ”. Bước ngoặt này của Highlands Coffee đã thu hút 4.370 thảo luận. Không ít người dùng tỏ ra thích thú với logo mới:
“Logo mới siêu đẹp”, “Logo mới nhìn tối giản và trẻ trung hơn”, “Đỡ tốn màu”. “Highlands mãi đỉnh, góp phần bảo vệ môi trường”.
Một sự đổi mới đáng chú ý khác của thương hiệu trong năm nay là hoạt động ra mắt món nước mùa hè. Trà dưa hấu vải giúp thương hiệu nhận về 13,98 nghìn thảo luận cùng 143,69 nghìn tương tác. Món nước mùa hè của Highlands Coffee cạnh tranh với các món ăn, thức uống “hot trend” khác như gỏi gà măng cụt, gỏi gà chôm chôm, trà mãng cầu.
Trà dưa hấu vải đã đạt Top 1 BXH Social Trend Ranking lĩnh vực Ăn uống ngày 8/4/2023. Ghi nhận nhiều phản hồi tích cực: “Vừa uống xong dưa hấu vải, đỉnh đỉnh”, “Uống được 10 ly rồi nha ad!”.
2. Starbucks – Đế chế tỷ đô “nhập gia tùy tục” với màu sắc riêng
Nhắc đến Starbucks là nhắc đến thương hiệu có nhiều năm xây dựng hình ảnh thương hiệu nhất quán, tập trung vào yếu tố trải nghiệm và xây dựng cộng đồng riêng. Năm 2023, Starbucks là Top 5 thương hiệu chuỗi coffee shop được quan tâm nhất trên MXH với hơn 35.000 thảo luận. Khi phân tích sâu về lượng thảo luận đến từ fanpage của thương hiệu thì “ông trùm coffee shop” giành ngôi vị á quân với hơn 31.000 thảo luận.
Starbucks đã làm gì để thu hút một lượng lớn người tiêu dùng?
Nổi tiếng trên toàn cầu với các hoạt động marketing cá nhân hóa như viết tên khách gọi lên chiếc cốc đồ uống, chương trình khách hàng thân thiết “Starbucks Rewards”… Starbucks còn khiến người dùng đặc biệt ấn tượng với các hoạt động truyền thông mang đậm dấu ấn của mình như ra mắt các merchandise độc quyền và mang bản sắc riêng của thương hiệu như các bộ ly, bình giữ nhiệt, gấu bông, móc khoá.
Tuy nhiên, thương hiệu này cũng không ngại thay đổi để cạnh tranh trong thị trường Việt Nam. Đầu tháng 12/2022, Starbucks Hội An được ra mắt với giao diện logo màu vàng – đen, đậm chất phố cổ. Starbuck Hội An đã làm “xôn xao” mạng xã hội khi thu hút 7.928 thảo luận, cao hơn gần gấp đôi thương hiệu F&B khác vừa gia nhập phố cổ đầu mùa hè này là Phê La với gần 4.000 thảo luận.
Từ đầu năm đến nay, Starbucks đã cho ra mắt 4 bộ sưu tập ly tại Việt Nam: New Year Collections đón Xuân 2023, 10th Year Anniversary kỷ niệm 10 năm Starbucks có mặt tại Việt Nam, #SakuraPetalsCollection và Shining Pastel.
Trong đó, Shining Pastel là bộ sưu tập ly dành được sự quan tâm hơn hết từ cộng đồng mạng với 2.120 thảo luận. Nhiều người dùng đã để lại feedback như:
“Bộ này màu sắc nhìn yêu đời”, “Ui xinh không góc chết luôn nha”, “Màu xinh quá”.
Ngoài ra, việc kết hợp với các thương hiệu thanh toán thẻ như UOB, Techcombank tung ưu đãi hấp dẫn trong nửa đầu năm nay cũng giúp Starbucks ghi nhận tương tác và thảo luận tích cực. Không chỉ hưởng ứng ưu đãi và rủ rê bạn bè đi Starbucks, nhiều người dùng còn không ngừng nhắc lại pha kết kinh điển truyền thông năm ngoái giữa Starbucks và MoMo.
Đặc biệt hơn cả, nhiều hội nhóm được lập ra chỉ để “săn ly Starbucks” như Starbucks VietNam – Merchandise Collection, Starbucks Saigon. Cùng với đó là sự nổi lên của không ít hot TikToker có niềm đam mê bất tận dành cho các ly Starbucks đã góp phần không nhỏ vào lượng thảo luận, tương tác của Starbucks.
3. Katinat Saigon Kafe – “Tân binh” mới nổi, vượt xa các “cựu vương”
Bên cạnh việc mở rộng chuỗi nhanh chóng, Katinat thúc tiến, thực hiện những hoạt động truyền thông mới mẻ, gây ấn tượng mạnh với khách hàng thị trường Việt Nam. Có lẽ vì vậy, Katinat đã vượt mặt “đế chế coffee shop tỷ đô” Starbucks để trở thành Top 4 thương hiệu được nhắc đến nhiều nhất trên mạng xã hội với 47.843 thảo luận trong 6 tháng đầu năm 2023.
Tuy nhiên, khi xét về lượng thảo luận tạo ra từ Fanpage của chính thương hiệu, Katinat lại xếp sau Starbucks với hơn 22,7 nghìn thảo luận.
Năm 2022, thương hiệu Katinat tạo cơn sốt với chiếc ly Cầu Vồng có thể đổi màu theo sắc độ. Chiến dịch này ngay lập tức đã trở thành trend với giới trẻ tại TP.HCM. Trong ngày đầu tiên mở bán, hàng dài người xếp hàng, thậm chí còn đến thật sớm hay cố chờ đợi đến 2-3 tiếng để mua được ly.
“Chỉ đổi ly thôi mà rần rần luôn. Tháng này Katinat là quán quân truyền thông”, “Mới mua hôm trước xong ly xinh xỉu ‘blink blink’ lắm luôn á”.
Katinat đã thành công tạo trend, giới trẻ đua nhau xếp hàng để có được chiếc ly lấp lánh, với gam màu cầu vồng – gam màu đã và đang “hot” trong ngành F&B.
Katinat cũng hoạt động rất tích cực trên mạng xã hội. “Tân binh” Katinat giữ chân giới trẻ bằng việc liên tục đổi mới. Một trong những điểm gây ấn tượng với người dùng về Katinat đó là khai trương các cửa hàng mới với phong cách thiết kế ấn tượng, mang đặc trưng riêng.
Từ đầu năm đến tháng 6/2023, Katinat khai trương 5 cửa hàng mới tại hai thành phố lớn là Hồ Chí Minh và Hà Nội. Trong đó, cửa hàng Katinat Phan Văn Trị – lấy cảm hứng từ khu vườn Italy – nhận được sự quan tâm nhiều nhất với 9.991 thảo luận.
“Hôm bữa em mới đi ngang thấy đẹp quá á”, “Katinat này xinh nè”, “Mấy bạn chuẩn bị lên kèo được rồi đó” là những phản hồi chung khi Katinat Gò Vấp được ra mắt.
Lời khen xuất hiện liên tục trên các Fanpage bởi sự đầu tư về mặt thiết kế, đảm bảo trải nghiệm của khách hàng của “tân binh” này
Bên cạnh đó, thương hiệu này còn thể hiện trách nhiệm vì cộng đồng qua dự án cộng đồng hợp tác cùng MoMo xây trường mới cho các trẻ em vùng cao. “Sao mà dễ thương quá chừng”, “Thật vui vì có cơ hội được cùng đồng hành trong dự án ý nghĩa này”… là những bình luận tích cực mà thương hiệu nhận được.
V. Bài học dành cho các marketers ngành F&B
1. Thúc đẩy thảo luận liên tục
Marketers cần giữ nhiệt, thúc đẩy thảo luận liên tục trong thời gian ra mắt các campaign, sản phẩm hoặc cửa hàng mới.
Đồng thời, các nhãn hàng cần nắm bắt được insight người tiêu dùng, hiểu rõ họ đang có sự quan tâm đặc biệt nào đến các chương trình, món nước hay cửa hàng mới nào đang trending. Từ đó, nhãn hàng có thể khai thác làm Content Marketing giúp chương trình luôn sôi nổi.
Một vài phương tiện nổi bật để thúc đẩy thảo luận nơi người tiêu dùng là những hội, nhóm, fanpage, KOL, TikTokers. Tận dụng những phương tiện đó, marketers có thể tạo ra nhiều thảo luận xoay quanh nhãn hàng bao gồm chiến dịch truyền thông, sản phẩm mới, các chi nhánh cũng như các giá trị mới mà nhãn hàng truyền tải đến khách hàng.
2. Liên tục theo dõi những phản hồi trên MXH
Đo lường hiệu quả các hoạt động (tactics), chiến dịch truyền thông (social media marketing campaign) giúp marketers biết được nỗ lực truyền thông có đem lại hiệu ứng như mong muốn hay không, từ đó có sự điều chỉnh, tối ưu phù hợp.
Việc theo dõi phản hồi trên mạng xã hội rất quan trọng. Trong một số trường hợp nhất định, những bàn luận của khách hàng đôi lúc không hướng về nhãn hàng, thay vào đó là những comment liên quan đến các vấn đề khác.
Nhờ vào việc theo dõi liên tục các phản hồi, marketers có thể thực hiện Seeding để định hướng khách hàng về nhãn hàng một cách kịp thời để tránh lãng phí ngân sách thực hiện campaign mà không đạt được mục đích mong muốn.
Trong một số trường hợp khác, việc theo dõi thường xuyên và hiểu rõ sắc thái tình cảm (Sentiment) của khách hàng cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Khi các khủng hoảng xảy đến nhãn hàng, nhờ theo dõi liên tục phản hồi của khách hàng, các thương hiệu có những biện pháp kịp thời để ngăn chặn, xoa dịu, tránh cuộc khủng hoảng lan rộng, ảnh hưởng nặng nề đến thương hiệu.
Khi các crisis nổi lên, một số các biện pháp có thể kể đến như là đăng bài đính chính thông tin, xin lỗi khách hàng, seeding – điều hướng khách hàng đến những suy nghĩ tích cực và thậm chí là “không làm gì” để giảm thiểu khả năng khủng hoảng lan rộng.
Tóm lại, việc theo dõi các phản hồi trên mạng xã hội là cần thiết để bảo vệ thương hiệu một cách kịp thời từ những cuộc khủng hoảng
3. Trở nên “trendy” và gần gũi với người dùng
Khi thương hiệu càng “đốt tiền” vào quảng cáo thì người dùng lại có xu hướng né tránh quảng cáo. Việc “bắt trend” sẵn có trên mạng xã hội, quyết không đứng ngoài xu thế cùng với sự hài hước và tính giải trí sẽ giúp thương hiệu dễ dàng kết nối với khách hàng.
Cùng với sự phát triển của công nghệ và vô số các nền tảng mạng xã hội, để không bỏ lỡ trend, marketers không cần phải “cắm mặt” vào điện thoại hay phải lướt TikTok hơn 180 phút nữa mà chỉ cần truy cập vào một nền tảng có thể nắm bắt mọi xu hướng trên mạng xã hội cùng với SocialTrend.
Bên cạnh đó, marketers cũng cần lưu ý đến các mạng xã hội mới nổi, được đón nhận và ủng hộ bởi số đông người dùng vào năm 2023 như Threads của Meta. Từ đó, Marketing team có thể phát triển và mở rộng nội dung trên các kênh khác nhau, tối ưu hiệu quả trong việc tiếp cận khách hàng.
Những kiến thức tổng quan về marketing, insight, kế hoạch IMC, shopper marketing sẽ được hội tụ trong khoá học DIGITAL PLATFORM MANAGEMENT.
Khóa học DIGITAL PLATFORM MANAGEMENT sẽ giúp bạn khám phá bức tranh tổng quan về ngành, thị trường, người dùng, từ đó trau dồi nền tảng để xây dựng chiến lược marketing cho thương hiệu.
Nhanh tay điền form thông tin để AIM liên hệ tư vấn phù hợp theo nhu cầu của bạn!
