Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều chuyên gia dày dặn kinh nghiệm rời bỏ các agency lớn để khởi nghiệp riêng.
Làn sóng sa thải hàng loạt, áp lực cắt giảm chi phí, và sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đã khiến nhiều người trong ngành cảm thấy bất ổn hơn bao giờ hết. Sự gò bó trong mô hình agency truyền thống, cùng với tốc độ thay đổi chóng mặt của thị trường khiến nhiều chuyên gia marketing mất đi niềm tin vào con đường sự nghiệp lâu dài.
Kết quả là, một xu hướng mới đang dần hình thành: solopreneurship – khởi nghiệp một mình. Ngày càng có nhiều người chọn con đường làm việc độc lập, điều hành agency riêng, hoặc trở thành cố vấn tự do thay vì tiếp tục gắn bó với những tập đoàn lớn. Nhưng liệu đây có phải là một lựa chọn sáng suốt, hay chỉ là một trào lưu nhất thời?
I. Câu chuyện khởi nghiệp của Jan Harling
Việc trở thành một solopreneur chưa bao giờ nằm trong kế hoạch của Jan Harling, nhưng việc bị mất việc hai năm trước đã trở thành động lực cuối cùng để anh quyết định tự lập và thành lập doanh nghiệp riêng.
Sau khi chứng kiến làn sóng sa thải trong ngành, anh nhận ra đây là cơ hội để làm khác đi. Harling thành lập Virtus Asia, một công ty tư vấn tiếp thị và truyền thông. Với kinh nghiệm làm việc trong các agency và các vị trí quản lý cấp cao bên phía khách hàng (client), anh hiểu rõ những điểm mạnh và hạn chế của cả hai phía.
Kể từ đó, Harling chưa bao giờ hối tiếc về quyết định của mình. Anh tận hưởng sự tự do khi có thể quản lý thời gian theo ý muốn và dành nhiều thời gian hơn cho gia đình. Tuy nhiên, con đường này không thiếu thử thách.
“Khối lượng công việc khổng lồ, nhưng khác với việc làm công ăn lương, mỗi nỗ lực tôi bỏ ra đều mang lại lợi ích trực tiếp cho mình,” Harling nói. “Khó khăn lớn nhất? Sự bấp bênh. Bạn phải học cách chấp nhận điều đó. Tôi vẫn đang cố gắng vượt qua những giới hạn của chính mình – bởi lẽ, giá trị bạn tạo ra càng lớn, thu nhập của bạn sẽ càng cao.”
II. Tương lai của công việc: Solo có phải là lối đi mới?
Khởi nghiệp solo ngày càng trở thành một lựa chọn khả thi cho các chuyên gia trong ngành quảng cáo, nhất là khi họ phải đối mặt với tình trạng sa thải hàng loạt, cắt giảm chi phí, sáp nhập công ty và nguy cơ bị thay thế bởi công nghệ.
Theo trang Layoffs.fyi, chỉ riêng năm 2024, 548 công ty công nghệ đã sa thải 152.472 nhân viên.
Laura Kantor, người sáng lập Climate Club sau nhiều năm làm marketing cho cả agency và doanh nghiệp, nhận thấy ngày càng nhiều người thất vọng với cách các công ty vận hành:
“Lợi nhuận giờ đây không còn đồng nghĩa với sự ổn định trong công việc. Dù có làm việc hiệu quả hay trung thành đến đâu, nhiều công ty vẫn coi sa thải là một biện pháp cắt giảm chi phí thông thường,” Kantor chia sẻ. “Nói một cách thực tế, chúng ta chỉ là những con số trên bảng tính mà thôi.”
Đối với Kantor, việc điều hành doanh nghiệp riêng ít nhất mang lại cho cô quyền kiểm soát lợi nhuận, sự nghiệp và tương lai của chính mình.
“Thay vì bị cuốn theo những quyết định của người khác, bạn có thể tự định hình con đường của mình,” cô nói.
III. Tự do – con dao hai lưỡi
Dù có nhiều lợi ích, làm solopreneur cũng đi kèm với sự cô đơn.
“Tôi gặp gỡ nhiều người, làm việc với khách hàng tuyệt vời, nhưng không gì có thể thay thế được cảm giác gắn kết khi làm việc trong một đội ngũ cùng chung mục tiêu,” Kantor chia sẻ.
Ngoài ra, việc làm chủ không hề đơn giản. Bạn phải tự lo mọi thứ – từ kế toán, tài chính đến tìm kiếm khách hàng và bán dịch vụ của chính mình.
“Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy nhiều khách hàng ‘bốc hơi’ sau khi đã trao đổi nhiều lần,” Kantor kể. “Khi mới bắt đầu, tôi từng đi qua sáu vòng đề xuất với một khách hàng tiềm năng, rồi đột nhiên họ biến mất không dấu vết. Tôi thực sự nghĩ anh ta đã chết (nhưng hóa ra không phải!).”
IV. Tự do nhưng không ổn định
Gordon Domlija, người sáng lập ElucidateX và Re:Motive Media, hiểu rõ áp lực khi tự kinh doanh. Từ khi rời bỏ công việc trong tập đoàn vào tháng 1/2023, anh đã thành lập hai công ty nhưng nhận thấy sự bất ổn là điều không thể tránh khỏi.
“Không gì có thể chuẩn bị cho bạn đối mặt với mức lương không ổn định và những thăng trầm của việc kinh doanh riêng,” anh nói. “Ngay cả khi bạn đang làm tốt, bạn vẫn phải liên tục tìm kiếm khách hàng mới, xử lý các công việc hành chính, đòi nợ, đối mặt với sự bất định mỗi ngày.”
Anh cũng cảnh báo rằng việc làm chủ không dành cho tất cả mọi người.
“Nếu bạn không có đủ động lực để ra ngoài mỗi ngày, quảng bá bản thân và đối mặt với sự từ chối, thì solopreneurship không dành cho bạn.”
Bên cạnh đó, việc làm chủ không đồng nghĩa với việc tránh được những người khó chịu.
“Các tập đoàn lớn không độc quyền sở hữu những kẻ đáng ghét,” Domlija nói. “Dù làm ở đâu, bạn vẫn sẽ phải đối mặt với những người làm cuộc sống của bạn trở nên khó khăn hơn mức cần thiết.”
V. Solopreneurship không phải giấc mơ màu hồng
Juliana Chan, nhà khoa học được đào tạo tại MIT và hiện là nhà sáng lập Find Your Superpower, nhấn mạnh rằng sự thành công của solopreneur phụ thuộc vào năng lực và tư duy của họ.
“Trong doanh nghiệp, nếu bạn đủ nhanh nhạy để nhận ra cơ hội và biết cách chấp nhận rủi ro có tính toán, thị trường sẽ xác nhận giá trị của bạn,” Chan nói.
Tuy nhiên, cô cũng cảnh báo về những khó khăn:
“Khởi nghiệp là một trong những trải nghiệm cô đơn và mệt mỏi nhất mà tôi từng trải qua,” Chan chia sẻ. “Doanh nhân nữ còn phải đối mặt với những thử thách riêng trong một ngành công nghiệp vốn vẫn do nam giới thống trị.”
Cô cũng nhận thấy rằng ngày càng nhiều người chọn con đường tự kinh doanh do hai xu hướng lớn: yêu cầu nhân viên trở lại văn phòng và tốc độ phát triển của AI và tự động hóa.
“Nhiều designer và copywriter mà tôi biết đang mất dần khách hàng vì các phần mềm AI ngày càng thông minh,” Chan nói. “Nếu nhìn xa hơn, sự ổn định công việc mà chúng ta từng gắn liền với bằng đại học có thể sẽ không còn tồn tại trong tương lai.”
VI. Lời khuyên cho những ai muốn thử sức
Chan khuyến nghị các chuyên gia nên thử sức với công việc kinh doanh nhỏ trước khi rời bỏ công việc chính thức.
“Hãy thử làm song song trong 6-9 tháng, đặt mục tiêu đạt 50% thu nhập hiện tại từ công việc kinh doanh riêng. Nếu đạt được, lúc đó hãy lập kế hoạch rời bỏ công việc chính thức một cách có chiến lược,” Chan khuyên.
Bên cạnh đó, cô cũng cảnh báo rằng solopreneurship không phải là con đường dễ dàng và không phải ai cũng phù hợp.
“Có nhiều tài khoản Instagram chỉ cho thấy mặt hào nhoáng của khởi nghiệp – xe sang, du lịch, diễn thuyết hoành tráng. Nhưng thực tế là nhiều doanh nhân đang làm việc thâu đêm, bỏ lỡ sinh nhật và ngày kỷ niệm, lo lắng về tài chính và đối mặt với những khách hàng khó chịu,” Chan chia sẻ.
VII. Tương lai nào cho các agency?
Hiện nay, ngày càng có nhiều cá nhân thành lập agency riêng của họ, thường là sau khi rời khỏi các công ty truyền thống. Tuy nhiên, điều này đặt ra hai câu hỏi quan trọng: liệu thị trường có thể hấp thụ làn sóng các doanh nhân độc lập này không, và sự chuyển dịch này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tương lai của các agency truyền thống?
“Theo tôi, ngành truyền thông hiện đang rơi vào tình trạng hợp nhất quá mức, điều này lại mở ra cơ hội lớn cho cả khách hàng và nhân sự trong lĩnh vực độc lập,” Wilson chia sẻ. “Việc các mạng lưới tiếp tục hợp nhất sẽ dẫn đến sự gia tăng của nhân sự độc lập và nhiều khách hàng hơn tìm kiếm mô hình dịch vụ không thuộc hệ thống truyền thống.”
Jayme cũng tin rằng ngành này hoàn toàn có thể tiếp nhận tất cả những người mới đang tự mình khởi nghiệp.
“Những tiếng nói mới, tư duy sáng tạo và cách tiếp cận đổi mới luôn được săn đón,” Jayme cho biết. “Thế giới luôn mong muốn điều gì đó mới mẻ – từ kỹ năng, ý tưởng, sáng kiến, chi phí cho đến những cơ hội mới. Hãy trân trọng góc nhìn độc đáo của bạn và sẵn sàng đóng góp, dù chỉ là những bước nhỏ nhưng có giá trị.”
VIII. Tạm kết
Khi ngày càng nhiều doanh nghiệp độc lập ra đời, sự cạnh tranh cũng trở nên khốc liệt hơn. Câu hỏi đặt ra là: bạn đã trang bị đủ kiến thức để phát triển doanh nghiệp của mình một cách bền vững chưa?
Nguồn: Campaign Asia
Tại AIM Academy, chúng tôi hiểu rằng mỗi chủ doanh nghiệp đều cần một lộ trình học phù hợp với mục tiêu và giai đoạn phát triển của mình. Vì vậy, chúng tôi mang đến chương trình học Marketing chuyên biệt dành riêng cho doanh nghiệp, giúp bạn bứt phá doanh thu, tối ưu hiệu suất quảng cáo và xây dựng thương hiệu bền vững.
🔥 Digital Marketing Kickstart for Business Growth
Dành cho chủ doanh nghiệp muốn trau dồi trọn bộ kỹ năng Marketing để tăng trưởng doanh thu với 8 khóa học toàn diện bao gồm: Creative Ideas, Digital Platform Management, Hands-on Marketing, Content Marketing, Facebook Marketing, Google Ads All In One, Social Commerce & Ecommerce, Performance Digital Marketing.
🔥 Revenue Boost with Digital Marketing
Dành cho chủ doanh nghiệp muốn nâng cao kỹ năng Digital Marketing chuyên sâu để tối ưu hiệu suất quảng cáo với 6 khóa học cốt lõi: Digital Platform Management, Content Marketing, Facebook Marketing, Google Ads All In One, Social Commerce & Ecommerce, Performance Digital Marketing.
Dành cho chủ doanh nghiệp muốn quản lý và phát triển thương hiệu một cách hiệu quả và bền vững với 5 khóa học chuyên sâu: Digital Platform Management, Hands-on Marketing, Content Marketing, Brand Management Excellence, Advanced Marketing Management.
Hãy click vào đường link của từng lộ trình và trang bị ngay cho mình kiến thức, kỹ năng marketing thực chiến để sẵn sàng chinh phục thị trường nhé!
